دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش جدید خود از شرایط حقوق بشر در ایران، نسبت به روند اعدامها، مجازات شلاق، بازداشتهای خودسرانه، دادگاههای ناعادلانه، و احتمال شکنجه در بازداشتگاهها و زندانهای کشور بهشدت ابراز نگرانی کرد.بان گی مون در این گزارش که روز سهشنبه، ۱۳ مهر، منتشر شد همچنین از رفتارهای جمهوری اسلامی در تحدید مدام آزادیهای شهروندان، آزار و اذیت فعالان مدنی و تبعیض علیه زنان و اقلیتها در ایران انتقاد کرده است.
این گزارش عنوان میکند که در نیمه نخست سال ۲۰۱۶ میلادی دستکم ۲۰۰ نفر در ایران اعدام شدهاند که اگرچه آمار بسیار بالایی است، اما در مقایسه با نیمه نخست سال ۲۰۱۵ کاهش یافته که این امر شاید تا حدی معلول انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی باشد، چرا که از سال ۲۰۰۹ به این سو قبل از هر انتخاباتی در این کشور از شدت اعدامها کاسته شده است.به گفته آقای بان، اکثر این اعدامها مربوط به جرایم مواد مخدر است که مقامات جمهوری اسلامی آن را یکی از بزرگترین جرایم میپندارند و میگویند که تاکنون چهار هزار نفر از سربازان و نیروهای امنیتی این کشور در مبارزه با قاچاق مواد مخدر جان باختهاند.دبیرکل سازمان ملل اما عنوان میکند که اغلب این اعدامها به دنبال دادگاههای خیلی کوتاه انجام میشود که با معیارهای بینالمللی همخوانی ندارد.وی همچنین از اعدام افراد زیر سن قانونی نیز به شدت انتقاد کرده است.شکنجه بازداشتشدگان در ایران و رفتارهای غیرانسانی با آنها نیز سرفصل دیگری از گزارش بان گی مون را تشکیل میدهد.وی برای مثال از زندانیان سیاسی و مورد زینب جلالیان، فعال سیاسی کرد که در دوره بازداشت به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفت نام برده است.خانم جلالیان به اتهام محاربه از طریق عضویت در گروه پژاک ابتدا به اعدام محکوم شده بود، اما این حکم به حبس ابد تغییر یافت.دبیرکل سازمان ملل متحد در بخش دیگر گزارش خود به مسئله آزادی بیان در ایران میپردازد و جمهوری اسلامی را به نقض آن متهم میسازد.وی در این رابطه به بازداشت روزنامهنگاران، فعالان اینترنتی و هنرمندان اشاره میکند و برای نمونه از احسان مازندرانی مدیرمسئول سابق روزنامه فرهیختگان، آفرین چیتساز، سامان صفرزایی و عیسی سحرخیز روزنامهنگار، داوود اسدی برادر هوشنگ اسدی روزنامهنگار، مهدی رجبیان موسیقیدان و حسین رجبیان و یوسف عمادی فیلمساز نام میبرد.نقض حقوق پناهندگان افغان و تبعیض علیه اقلیتهای مذهبی و قومی در ایران هم موارد دیگری هستند که بان گی مون در گزارش خود از آن نوشته است.