خبرنگاران بیبیسی در یک گزارش تحقیقی افشا کردهاند که کارخانههای معروف تولید پوشاک مانند زارا و مانگو در ترکیه از کودکان پناهجوی سوری به عنوان نیروی کار ارزان استفاده میکنند.
۱۲ ساعت کار در کارگاه تولید پوشاک و در شرایطی فاجعهبار و در مقابل حقوقی بسیار اندک؛ این سرنوشت کودکان سوری است که از بمب و موشک فرار کرده و به ترکیه پناه بردهاند.
این کودکان در شرایطی که از نظر امنیت کاری بسیار نامناسب است برای بخش فروش آنلاین و نیز فروشگاههای کارخانجات معروفی مانند مارکانداسپنسر (M&S) و آسوس ASOS کار میکنند.
در گزارشی که تلویزیون بیبیسی دوشنبه شب (۲۴ سپتامبر/۳ آبان) پخش کرد، کمسالترین کودکی که با او گفتوگو شده ۱۵ سال دارد و روزی ۱۲ ساعت اتوکشی میکند. این لباسها سپس برای فروش به بریتانیا فرستاده میشوند.
این گزارش توسط چند خبرنگار بیبیسی که هویتشان را پنهان کرده بودند تهیه شده و نشان میدهد که بزرگسالان سوری نیز مجبور به کار با مواد شیمیایی بر روی لباسهای جین، بدون ایمنی کافی در کارخانههایی مثل مانگو و زارا هستند.
این پناهجویان در قبال این کار سخت، حقوقی بسیار پایینتر از حداقل حقوق در ترکیه دریافت میکنند و پولشان را نیز از طریق یک واسطه به صورت نقدی در خیابان میگیرند.
یکی از خبرنگارانی که این گزارش را تهیه کرده گفته در این کارخانهها با پناهجویان بسیار بد رفتار میشود. او از قول یکی از این پناهجویان گفته: «اگر اتفاقی برای یک سوری بیفتد، فورا او را از کارخانه بیرون میاندازند، درست مثل یک تکه پارچه.»
مدیران مانگو، مارکانداسپنسر و آسوس پس از انتشار این گزارش ابراز نگرانی کرده و گفتهاند در آخرین کنترلهایی که صورت گرفته نشانههایی از کار کردن پناهجویان یا کودکان در آن کارخانجات دیده نشده است.
یک سخنگوی آسوس گفته پس از انتشار این گزارش میبایست درباره آن اعلام موضع شود. او همچنین تاکید کرده که این انتقادات "کاملا جدی" گرفته شده است.
در حال حاضر حدود ۳ میلیون پناهجوی سوری در ترکیه زندگی میکنند. خبرگزاری رویترز نیز در ماه ژوئیه گزارشی منتشر کرد که نشان میداد کودکان پناهجوی سوری مجبور به کار در کارخانجات تولید لباس در ترکیه میشوند.
در ماه فوریه نیز وبسایت آلمانی "سایت" درباره کار غیرقانونی پناهجویان سوری در ترکیه گزارش داده بود. مراد اردوغان، پژوهشگر مهاجرت در آنکارا، به "تسایت" گفته بود که کارفرماها دنبال پناهجویان هستند زیرا آنها نیروی کار ارزان به حساب میآیند.
به گفته این پژوهشگر، هر کارفرما باید طبق قانون، بابت بیمه و سایر خدمات به ازای هر کارگر ۲۵۰۰ لیر ترکیه (حدود ۷۵۰ یورو) در ماه بپردازد. اما هیچ کارفرمایی این پول را برای پناهجویان پرداخت نمیکند چرا که اکثر آنها غیرقانونی کار میکنند.