آکادمی سوئدی نوبل فتوای ۲۷ سال قبل آیت الله خمینی برای قتل سلمان رشدی، نویسنده کتاب "آیات شیطانی" را محکوم کرده است. این تصمیم با تمجید آقای رشدی مواجه شده است.
این موسسه روز پنجشنبه در بیانیه ای که در وبسایت خود منتشر کرد آن فتوا و جایزه نقدی برای قتل آقای رشدی را "نقض فاحش قوانین بین المللی" توصیف کرد.
این آکادمی در سال ۱۹۸۹ با اشاره به آیین خود دایر بر عدم مداخله در امور سیاسی از محکومیت آن فتوا خودداری کرده بود.
اما آن اقدام باعث اختلاف داخلی شد و دو عضو آکادمی در اعتراض به تصمیم آکادمی کناره گیری کردند.
موسسه نوبل نگفته که چرا نظرش را در این مورد عوض کرده، اما به تصمیم اخیر بعضی رسانه های ایران برای افزایش آن جایزه به ۶۰۰ هزار دلار اشاره کرد. این جایزه در بهمن ماه سال ۱۳۹۴ از سوی سومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال "انقلاب اسلامی" اعلام شد.
در بیانیه نوبل آمده است: "این واقعیت که برای یک اثر ادبی مجازات مرگ تعیین شده هم به معنی نقض جدی آزادی بیان است."
آقای رشدی در پاسخی در توییتر نوشت: "من مایلم از آکادمی سوئدی تشکر کنم. به نهایت قدردان این بیانیه هستم."
توماس ریاد دبیر نوبل گفت که تصمیم تازه بدون جنجال گرفته شده و افزود که آقای رشدی، ۶۸ ساله، "نماد آزادی بیان" شده است.
در پی صدور آن فتوا آقای رشدی سال ها در اختفا زندگی می کرد. کتاب او در هند، پاکستان، ایران و چند کشور دیگر ممنوع شد. ایران حتی با متهم کردن بریتانیا به حمایت از آقای رشد با این کشور قطع رابطه کرد.
آقای رشدی برنده جایزه مهم بوکر شده و به خصوص رمان "بچه های نیمه شب" او با استقبال زیاد منتقدان روبرو شده است.